Chantal Deen ontmoet Kristina Djanashvili, Nano wat?

22 Aug 2022

Chantal Deen ontmoet Kristina Djanashvili, Nano wat?

In 2014 kreeg ik de diagnose borstkanker met de nabrander dat het een agressieve tumor
was. Op dat moment snapte ik niets van tumoren en al helemaal niet van het agressieve
soort. Zijn niet alle tumoren agressief?! Hoe dan ook viel ik, na dit verschrikkelijke bericht,
met mijn neus in de wetenschapsboter want ik kwam in aanmerking voor een klinische
studie. Hierbij werd geëxperimenteerd met twee typen immunotherapie die tegelijkertijd
werden gegeven, i.p.v. de een of de andere.

Ik spreek van een enorm geluk dat deze studie bij mij zo goed aansloeg. Na de derde chemo
werd de tumor op de MRI niet meer waargenomen; deze was verdwenen als sneeuw voor de
zon. Helaas moest ik de studie wel afmaken (het is bepaald geen antibioticakuur) en dat was
geen picknick. Nu ruim acht jaar later ben ik er nog met wat restklachten, die ik voor lief
neem... ik leef nog, vele andere lotgenoten hebben het niet gered.

Om dit soort studies te kunnen blijven doen, is Swim to Fight Cancer opgericht. Op een
sportieve manier kan worden bijgedragen aan broodnodig onderzoek, waardoor mensen
zoals ik ons ziekterelaas kunnen navertellen.

Hoe werkt zo’n onderzoek nou eigenlijk?

Een onderzoek komt voort uit een idee van een of meerdere personen en dat hoeven echt
niet altijd medici te zijn. Neem Kristina Djanashvili, Associate Professor van de Technische
Universiteit Delft, zij houdt zich nu al 4 jaar bezig met een futuristisch onderzoek waarin
onderzocht wordt hoe tumoren preciezer te raken met nanodeeltjes. Ik hoor je bijna denken,
Nano wat? Ik zocht het voor je op:

Nanodeeltjes zijn 1 tot 100 nanometer groot. Een nanometer (nm) is een miljoenste
millimeter en tot wel 10.000 keer kleiner dan de dikte van een mensenhaar.

Kristina doet dit niet alleen, maar heeft samen met haar collega’s van de TU Delft een
methode ontwikkeld die het mogelijk maakt om tumoren heel precies (dus echt in de tumor)
te bestralen en te verwarmen met lokaal aangebrachte magnetische en radioactief geladen
nanodeeltjes. De eerste klap is het letterlijk verbranden van die tumor. Nou lukt dat niet altijd
in een keer omdat niet de hele tumorvolume even goed geraakt wordt door die hitte en
daarom zit er ook radioactiviteit in die ervoor zorgt dat de restanten ook worden opgeruimd.
Hoe? Radioactiviteit kan wel tot een paar weken in je lichaam blijven. Met deze nieuwe
methode is de kans dan groot dat alles is opgeruimd. Door deze manier van bestrijden is de
impact voor een patiënt veel minder groot dan door bijvoorbeeld chemobehandelingen. Je
wordt niet kaal, niet misselijk, krijgt geen schimmelinfecties en ander chemo-ongemak. Het
injecteren van de nanodeeltjes zal (naar verwachting) slechts enkelen minuten duren. Hoe
baanbrekend is dat! Mijn behandelingen duurden alles bij elkaar één jaar. Stel je toch eens
voor dat het allemaal veel korter en minder impactvol zou kunnen. Is dat niet een geweldig
vooruitzicht? Op deze manier overleven meer mensen kanker én kunnen ze de draad van
hun leven vlotter oppakken. Dat maakt een wereld van verschil.

De oplossing zit in de samenwerking

“Het is best uitdagend om een medische studie te doen op een technische universiteit”,
vertelt Kristina. “De reden dat we het hier doen, heeft alles te maken met de enorme
creativiteit die hier in Delft aanwezig is. Juist omdat we geen medische achtergrond hebben,
durven we verder te kijken. Uiteraard wordt alles medisch gecheckt; we willen geen onnodige
fouten maken”. De TU Delft werkt voor dit onderzoek samen met het Erasmus MC en daar is
Kristina heel blij mee. “De oplossing zit vaak in de samenwerking”, zegt Kristina trots.

Kristina vertelt ook dat het maken van de deeltjes die de juiste temperatuur bereiken en de
juiste hoeveelheid radioactiviteit dragen niet over een nacht ijs gaat. Hier is heel veel
onderzoek aan voorafgegaan (wel vier jaar). Het is tijd om de volgende fase in te gaan,
namelijk het echt gaan testen. En daarvoor is geld nodig.

“Alle studenten die meewerken of hebben gewerkt aan dit onderzoek schrijven in hun scriptie
hetzelfde: De ziekte kanker is de gemeenste ziekte die er is. Ik kan het eigenlijk niet meer
horen die zin, toch geeft het me juist ook de drive om verder te gaan met het onderzoek”,
aldus Kristina.

Kanker de wereld uit, dat zou toch een mooi vooruitzicht zijn

Het team van Kristina, Biotechnologie TU Delft, zal zwemmend geld ophalen. “Ik ben niet
zo’n waterrat”, zegt Kristina lachend. ‘Je zult me dan ook langs de kant aantreffen om mijn
team en alle andere zwemmers aan te moedigen”.

Op 3 september a.s. springen veel mensen het water is om geld op te halen. Dit is een
evenement van Swim to Fight Cancer Delft, de Swim vind plaats in het Rijn-Schiekanaal, dit
jaar kan je ook spinnen om geld op te halen voor o.a. het onderzoek van Kristina. Ik ben
geen open waterheld en stap daarom op de spinningfiets om al trappend geld op te halen.
Als je nou denkt, ik wil ook graag iets doen! Schrijf je dan in om te gaan zwemmen, spinnen
of misschien wil je wel komen helpen als vrijwilliger (sluitingsdatum 26 augustus). Samen
kunnen we ervoor zorgen dat steeds meer mensen kanker kunnen overleven. Dat is toch
een mooi vooruitzicht?!